Comenius
COMENIUS is het samenwerkingsverband van Nederlandstalige protestantse theologische faculteiten en hun zusterinstellingen in Europa. Met name uit Oost- en Midden-Europa (concreet: Oostenrijk, Hongarije, Roemenië, Tsjechië en Slowakije). Van Nederlandse zijde participeren behalve de PThU de theologische faculteiten/universiteiten te Amsterdam, Apeldoorn, Groningen, Leiden, Utrecht en Leuven (VU, TUA, RUG, TU Utrecht, UL, UU en ETF). Recent heeft ook het Doopsgezind Seminarium zich aangesloten.
De naam van het samenwerkingsverband is een acroniem: de letters staan voor Commissie voor Oost/Midden-Europese en Nederlandse Inter-Universitaire Samenwerking. Tegelijk verwijst de naam natuurlijk naar de grote protestantse geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670). Komenský, zoals zijn oorspronkelijke naam luidt, werd geboren in Moravië (Tsjechië), studeerde in Duitsland, en leefde later vanwege geloofsvervolging in diverse West- en Oost-Europese landen. Hij doceerde onder meer enige tijd in Saróspatak (Hongarije), discussieerde te Leiden met Descartes en bracht zijn laatste levensfase door in Amsterdam. Overal zette hij zich in voor de verbetering van educatie, opdat mensen uit allerlei bevolkingslagen tot bloei zouden komen. Comenius ligt begraven in Nederland (Naarden).
Ons samenwerkingsverband is er trots op dat Comenius behalve pedagoog ook theoloog was, en ziet in hem een uitstekende schutspatroon voor zijn ideaal: het bevorderen van Europa-brede contacten teneinde internationale samenwerking te faciliteren en over en weer begrip te ontwikkelen voor de verschillende contexten waarin Europese protestanten theologiseren.
Tweejaarlijkse conferentie
De taak van COMENIUS is allereerst de organisatie van een tweejaarlijkse conferentie, afwisselend in Nederland/België of één van de deelnemende Midden/Oost-Europese landen. We stellen de thema’s voor deze conferenties vervolgens in overleg vast. Dat gebeurt in een soort bestuur bestaande uit afgevaardigden van alle deelnemende instellingen. COMENIUS wordt gefaciliteerd door de PThU, die in de commissie vertegenwoordigd is via prof. dr. H. de Roest. (voorzitter; vestiging Groningen) en Joyce Rondaij MA (penningmeester; vestiging Amsterdam). Secretaris van COMENIUS is dr. Katja Tolstaja (VU Amsterdam). De voertalen tijdens de conferenties zijn allereerst Engels en Duits. De laatste conferentie vond plaats in 2022 in Pápa, Hongarije, met als thema “Imago Dei”.
De volgende conferentie is 14-17 mei 2025 in Cluj / Kolzsvár, Roemenië. Het thema is: Theology in Context: Sources, Beliefs, and Practices. Voor meer informatie en het sturen van een proposal zie: https://tuu.nl/en/news/comenius-conference-2025/.