Symposium Mens worden
Wat hebben theologie en pedagogiek elkaar te zeggen? En hoe kunnen ze samen optrekken omwille van de menselijkheid in het onderwijs? Daarover ging het symposium Mens worden dat op 15 oktober werd georganiseerd door het Expertisecentrum Onderwijs en Identiteit. Dat centrum is gevestigd aan de Theologische Universiteit Kampen. Aanleiding was de verschijning van het gelijknamige boek Mens worden, onder redactie van Wolter Huttinga en Roel Kuiper.
Gert Biesta
De internationaal bekende onderwijspedagoog Gert Biesta kwam ervoor over uit Schotland om deel te nemen aan dit gesprek. ‘Het is hoog tijd dat er een volwassen gesprek tussen theologie en pedagogiek plaatsvindt, op basis van gelijkwaardigheid’, zo meende de hoogleraar. Spreker Theo van der Zee, onderzoeker en adviseur bij Verus, onderstreept dit betoog. In de pedagogiek draait het om de ‘klop op de deur’ van het subject, betoogde Biesta. Het gaat om de vraag ‘Is daar iemand thuis?’. Er moet iemand op die deur kloppen, er moet een appél van buiten op ons af komen. We kunnen niet op onze eigen deur kloppen. Het antwoord op dat appel is de vrijheid van degene die opgevoed wordt. Je kunt de klop ook negeren, ‘niet thuis geven’.
Biesta zag hierin ook verbindingen met hoe de theologie spreekt over ‘openbaring’ en de mens die daar in vrijheid op reageert. Biesta ging hiermee in op de uitnodiging van theoloog Wolter Huttinga die in het boek Mens worden benadrukt dat theologie en pedagogiek een gelijke missie hebben in hun verzet tegen de verdrukkende neigingen van de moderniteit. ‘De sfeer van meetbaarheid, efficiëntiedenken, outputgerichtheid en overspannen verwachtingen van digitale leermethodiek moet worden weerstaan. Gert Biesta doet dat overal in zijn werk, en ik herken hierin een resonantie met de theologie die net als de pedagogiek respect voor het heilige, voor de ziel, voor het wonder van mens zijn beoogt.’
Nadat Huttinga, Biesta en van der Zee spraken was het de beurt aan het publiek om ervaringen te delen en vragen te stellen over de manier waarop theologie en pedagogiek elkaar raken in hun leven en werk. Het Expertisecentrum Onderwijs en Identiteit zal ook in vervolg op dit symposium het gesprek tussen theologie en pedagogiek blijven zoeken en vormgeven.