‘Waar funderen we ons op, zonder weg te zinken in onzekerheid?’

Matteo van den Brink (1999) is sinds kort sidekick van DiepZinnig, een nieuwe podcast van de Stichting voor Christelijke Filosofie en de Theologische Universiteit Utrecht. Samen met presentator Rosa Douma gaat hij het gesprek aan over christelijke denkers uit het verleden en grote vragen van vandaag.

Hoe ben je betrokken geraakt bij DiepZinnig?

‘Dat begint bij mijn fascinatie voor filosofie en theologie. Ik heb in beide vakgebieden een master gevolgd. Tijdens die studies merkte ik dat filosofen en theologen het echt niet altijd eens zijn. Toch gaan filosofie en theologie voor mij ten diepste over dezelfde vraag: hoe kunnen we goed leven? Toen ik over deze podcast hoorde, werd ik direct enthousiast. Het idee om grote filosofen en theologen te koppelen aan levensvragen van nu sprak me enorm aan. Ik wil hun ideeën graag toegankelijk maken, en in mijn rol als sidekick krijg ik daar alle ruimte voor. Ik mag scherpe vragen stellen, diepgang toevoegen, maar ook zorgen dat gesprekken helder blijven voor de luisteraars. Soms is dat balanceren: wanneer voeg je iets toe en wanneer niet? Maar bovenal vind ik het een mooie manier om samen met Rosa, de gast en de luisteraars na te denken over de grote vragen van het leven.’

DiepZinnig richt zich in het bijzonder op millennials. Denk je dat die generatie anders omgaat met grote vragen dan haar voorgangers?

‘Het is lastig om dat precies te vergelijken, maar ik zie wel verschillen. Ik denk dat wij de eerste generatie zijn die de ‘dood van God’ echt heeft geïnternaliseerd. De grote zingevende verhalen waarmee eerdere generaties hun leven richting gaven, zijn verdwenen. Je kunt vandaag de dag je eigen levensbeschouwing bij elkaar ‘shoppen’. Dat biedt mogelijkheden, maar het voelt ook stuurloos. Waar eerdere generaties konden terugvallen op vaststaande antwoorden — hoe beperkend die soms ook waren — staan wij voor de uitdaging om zelf houvast te vinden. Waar funderen we ons op, zonder weg te zinken in onzekerheid? Dat is een vraag waar veel millennials mee worstelen.’

Hoe ga je daar zelf mee om?

‘Ik ben blij met de vrijheid, maar ik ken ook het gevaar. Ik herinner me dat ik in de tuin zat en een huisgenoot een foto van mij maakte. Die zei: “Zo, jij zit lekker in de zon!” Van buiten zag dat er heel ontspannen uit, maar van binnen had ik écht het gevoel dat ik aan het wegzinken was in een zee van keuzes. Van huis uit heb ik geleerd om rationeel keuzes te maken — lijstjes opstellen, voors en tegens afwegen. Maar dan word je ouder en merk je dat niet alle vragen op die manier te beantwoorden zijn. Soms moet je leven met onzekerheid. Kierkegaard zei het treffend: “Het leven kan alleen achterwaarts begrepen worden, maar het moet voorwaarts worden geleefd.” Veel keuzes krijgen pas achteraf hun betekenis. Die onzekerheid kan een hoop angst en twijfel met zich meebrengen. Maar als het je lukt om aan de slag te gaan — en dat lukt helaas niet iedereen — dan kan het ook iets vruchtbaars worden. Ik heb geleerd dat het meestal de oplossing is om maar gewoon de volgende stap te zetten en te zien waar dat je brengt.’

Wat hoop je dat luisteraars meenemen uit de podcast?

‘We hebben allemaal onze grote vragen, en vaak denk je dat je daar alleen in bent. Maar door de eeuwen heen hebben talloze denkers nagedacht over precies dezelfde dingen. Ik hoop dat luisteraars ontdekken dat ze deel uitmaken van een lange traditie van denken en zoeken. De podcast is bedoeld als een diepe duik in die ideeën. Als je écht even de tijd neemt om onder de oppervlakte te gaan, merk je hoe rijk die traditie is. Misschien helpt het om een ander perspectief te krijgen op je eigen vragen. Misschien geeft het nieuw houvast. Wat ik vooral hoop, is dat er bij luisteraars iets resoneert. Dat, wanneer we weer boven komen, de wereld er net iets anders uitziet dan daarvoor.’