Baan, carrière of roeping?
Een column van Jan van der Stoep
Binnenkort breekt de vakantietijd aan. Op de werkvloer is het vaak de weken daarvoor extra druk. Ook aan de Theologische Universiteit Utrecht. Tentamens moeten worden nagekeken en scripties worden beoordeeld. En nog veel andere dingen meer. Nee, ik klaag niet. Het is mooi werk om te doen. Prachtig om bij de vorming van jonge en soms ook oudere mensen betrokken te zijn. Ik geniet ervan!
Wellicht dat je dat herkent, die drukte voor de vakantie. Misschien heb je ook wel, net als ik, veel plezier in je werk. Dat laatste is niet zonder meer vanzelfsprekend. Veel hangt af van de werkomstandigheden en van het werk dat je doet. Werken hoeft overigens ook niet altijd tegen betaling te zijn. Huishoudelijke taken, zorg in het gezin, mantelzorg en vrijwilligerswerk zijn ook volop werk. We leven in een samenleving waarin die laatste taken, hoe wezenlijk ook, vaak worden vergeten.
Een zekere distantie
De zomerperiode is een mooi moment om met een zekere distantie naar je werk te kijken. Wat is voor jou belangrijk? Ben je tevreden? Zit je op de juiste plek? Veel hangt af van of je je werk ziet als baan, als carrière of als roeping.
Zie je je werk als een baan, dan denk je vooral in termen van verplichtingen: taken moeten worden afgerond, targets moeten worden gehaald en de klanttevredenheid moet op orde blijven. Je kunt je werk ook zien als een carrière. Je wil hogerop komen en iets bereiken. Dat hoeft overigens niet altijd voor het geld te zijn. Het kan ook zijn dat je van betekenis wil zijn voor derden en een verschil wil maken. Je laat je dan niet aansturen door externe prikkels, maar hebt een eigen interne drive. Je wilt zo goed mogelijk presteren.
Roeping
Een derde optie is dat je je werk ziet als een roeping, als iets dat je doet voor God of voor een hoger ideaal. Dat is niet zonder risico’s. Het kan ertoe leiden dat je jezelf nog meer afbeult, of dat je nog prestatiegerichter gaat werken. Werk als roeping kan daarentegen echter ook betekenen dat je het goede zoekt in je werk, bijvoorbeeld omdat je als onderhoudsmonteur degelijk werk wilt afleveren, als verpleegkundige op betrokken wijze zorg wilt verlenen, of als wetenschapper nauwkeurig wilt onderzoeken hoe zaken precies zitten. Het gaat dan vooral om een manier van zijn, niet om doelen die moeten worden nagestreefd.
Werk als roeping, op een goede manier verstaan, betekent dat je het goede zoekt met de mogelijkheden die je hebt, op de plek die je mag innemen. De Canadese zanger Bruce Cockburn zegt het mooi: ‘take your place with grace, and then be on your way’. Het gaat niet in de eerste plaats om wat je doet op je werk, maar om wie je bent. De vakantietijd kan een goede periode zijn om dat weer scherp op het netvlies te krijgen.
Luister de podcast DiepZinnig over zinvol werk met Jan van der Stoep: